Τη Μυκηναϊκή περίοδο η Ιθάκη αποτελούσε Πρωτεύουσα του Κράτους των «Κεφαλλήνων» (όπως αναφέρει ο Όμηρος τους υπηκόους του Οδυσσέα) και υπήρξε σημαντικός εμπορικός σταθμός της Ηπειρωτικής Ελλάδας και της Κορίνθου, με μεγάλη πολιτική, οικονομική και ναυτική δύναμη στον τότε ελληνικό κόσμο.
Η Ιθάκη έπαυσε να βρίσκεται στο κέντρο των αποφάσεων το 800 π.Χ., οπότε μαζί με την Κεφαλονιά, τη Λευκάδα και την Κέρκυρα προσαρτήθηκε στο Βυζαντινό Θέμα της Κεφαλληνίας. Από τότε το νησί ακολουθεί την ανήσυχη τύχη των Επτανήσων. Δυσβάστακτοι φόροι, πειρατικές επιδρομές και συγκρούσεις με τους διάφορους κατακτητές ταλαιπωρούσαν τους κατοίκους για πολλούς αιώνες. Μετά τους Φράγκους και μία πρώτη Eνετική κυριαρχία, το 1479, ξεκίνησε μια σύντομη περίοδος Tουρκοκρατίας, κατά την οποία οι αλλεπάλληλες συγκρούσεις οδήγησαν σε δραματική μείωση του πληθυσμού. Όταν οι Ενετοί πήραν τον έλεγχο το 1500, η Ιθάκη ήταν σχεδόν ακατοίκητη και τα κίνητρα για την προσέλκυση πληθυσμού θεωρήθηκαν αναγκαία. Ταυτόχρονα, ο φόβος για τις πειρατικές επιθέσεις παρέμενε αμείωτος εξαναγκάζοντας πολλές φορές τους Ιθακήσιους σε φυγή προς τα ορεινά, ή ακόμα και την Κεφαλονιά. Από το τέλος του 17ου αιώνα η ναυπήγηση πλοίων για την καταπολέμηση των πειρατών οδήγησε σε άνθιση της ναυτιλίας και σχετική οικονομική ευμάρεια.
Το 1797 και για λίγα χρόνια, όλα τα Ιόνια Νησιά περιήλθαν στους Γάλλους και στη συνέχεια στους Άγγλους (1815-1864). Η Ιθάκη προσέφερε την αμέριστη συμμετοχή της στον αγώνα για την εθνική απελευθέρωση (1821), ενώ η Ένωση με την ελεύθερη Ελλάδα ήρθε το 1864. Ακολούθησε η Γερμανική Κατοχή (1941-1945) και το χτύπημα του Εγκέλαδου που άφησαν στο φτωχό νησί με τα άγονα εδάφη, έντονα σημάδια. Από τα μέσα του αιώνα, το πρόβλημα της μετανάστευσης που οδηγούσε τους Ιθακήσιους στα πέρατα του κόσμου, επιδεινώνονταν συνεχώς.
Σήμερα, η Ιθάκη διατηρεί την παράδοση στη ναυτιλία, την αλιεία και την επιχειρηματικότητα. Οι πολλοί Ιθακήσιοι μετανάστες και ναυτικοί στηρίζουν την οικονομία και την ζωντανή κοινωνία του νησιού με κάθε ευκαιρία, ενώ φροντίζουν πάντα να βρίσκουν εδώ το λιμάνι της επιστροφής!
